Өнеркәсіптік үлгіге патент

Өнеркәсіптік үлгі-бұйымның сыртқы түрін анықтайтын көркемдік-конструкторлық шешімі. Кейбір елдерде өнеркәсіптік үлгіні белгілеу үшін "дизайн"термині қолданылады. Өнеркәсіптік үлгі бұйымның пішіні немесе беті (автомобиль, жиһаз, флакон) сияқты үш өлшемді элементтерден немесе сызықша, сурет немесе түсі (ашық хаттар, этикеткалар) сияқты екі өлшемді элементтерден тұруы мүмкін.

Өнеркәсіптік үлгіге патентпен бұйымды көзбен қабылдау, оның формаларының ұтымдылығы, көркем-ақпараттық мәнерлілігі, композицияның тұтастығы, орындаудың эргономикалығы қорғалады.

Өнеркәсіптік үлгілерге қойылатын талаптар.

Өнеркәсіптік үлгіге патент беруге өтінімді заңды және жеке тұлға, сондай-ақ тұлғалар тобы бере алады. Авторлар патент заңдарына сәйкес патент иеленушіден сыйақы алуға құқылы. Өтініш беруші және автор бір жеке тұлға (тұлғалар) болуы мүмкін.

Өнеркәсіптік үлгіге қойылатын негізгі талаптар – әлемдік жаңашылдық және бірегейлілік. Өнеркәсіптік үлгі, егер оның бұйымның сыртқы түрінің эстетикалық және/немесе эргономикалық ерекшеліктерін айқындайтын елеулі белгілері бұйымның ерекшелік ерекшеліктерінің шығармашылық сипатын негіздейтін болса, жаңа және бірегей мемлекеттік патенттік сараптама деп танылады. Өнеркәсіптік үлгінің маңызды белгілеріне, атап айтқанда, пішін, конфигурация, ою-өрнек және түстердің үйлесімі жатады. Бұл ретте жаңалық деп патент беруге өтінім беру күніне әлемде белгісіз өнеркәсіптік үлгінің барлық маңызды белгілерінің жиынтығы түсініледі.

Өнеркәсіптік үлгі эстетикалық және эргономикалық қажеттілікке байланысты бұйымның сыртқы түріне жатады. Өнеркәсіптік үлгінің оған қойылатын талаптарға сәйкестігін анықтау үшін мемлекеттік сараптама жүргізіледі. Өтінімді беру және сараптау үшін, сондай-ақ патент беру үшін (сараптаманың оң шешімі болған жағдайда) мемлекеттік баж төленеді.

Өнеркәсіптік үлгіге патентті сатуға, тиісті лицензиялық шарттар жасау арқылы оны пайдалануға лицензия беруге болады. Мұндай шарттар патенттік ведомствода міндетті мемлекеттік тіркелуге және ресми басылымдарда жариялануға жатады.